'De periode van snel hartritme naar normaal ritme is het kwetsbare stukje'

Disclaimer: zie info Ambulanceverpleegkundige in praktijk.

Welkom bij een nieuwe blog uit de ambulance praktijk.

Onlangs las ik een artikel over de toename van het aantal suïcides bij jongvolwassenen. De toename ervan en de enorme impact. In het artikel wordt gesproken over een advies, als je met de gedachten loopt over zelfdoding.  Een advies van Max, die zelf de ervaring meemaakte en nu bij de 113 hulpverlener is geworden. Ik citeer: 'Probeer je niet te vermannen, zogenaamd sterk te worden of hard, want uiteindelijk breek je toch als de druk te groot wordt. Wees vooral zacht en lief voor jezelf. Als je zacht bent, breek je niet, maar beweeg je mee.'

Een eerlijk advies als je mij vraagt.

Vanuit de ambulance hulpverlening kom ik ook in aanraking met vormen van depressie, suïcidaliteit en zelfdodingen.

Bijzondere indringende inzetten waarbij je geconfronteerd wordt met intens verdriet. Waarbij je als professional aan de zijlijn staat en de machteloosheid van mensen voelt en je graag wat houvast wil bieden. Houvast dat er niet is. Een overledene toedekken met een geliefd dekentje, een klein gebaar, maar voelt al zo waardevol. Ruimte laten voor de emotie en aansluiten, aanvoelen wat nodig is wat ik kan doen. Daar is geen protocol voor. Het is wat jou tot professional maakt om maximaal zorg te bieden. Geestelijke gezondheid is onlosmakelijk verbonden met lichamelijke gezondheid. Daarnaast ook zorg die zeer complex is en deskundigheid vraagt.

En wat wilde ik nog meer delen deze week.

De jonge dame op het voetbalveld afgelopen zomer die een flinke uithaal naar de bal deed en daarbij de grond raakte. De rechterknie maakte een vreemde beweging, gevolgd door heftige pijn en immobiliteit. Als Rapid Responder ga ik ter plaatse om een en ander te beoordelen en vervolgzorg te regelen. Een patella (knieschijf) luxatie komt nogal eens voor. Dan staat de knieschijf als ware naast de knie (naar rechts of links). Deze wordt na vaststelling van de diagnose ter plaatse gereponeerd, waarna de knie meteen aangenamer aanvoelt. Dan leggen we een drukverband aan en wordt de patiënt verwezen naar de SEH voor eerder onderzoek en beleid. Gelukkig kan de patiënt meestal door iemand naar de SEH gebracht worden. Vervoer met een ambulance is dan niet nodig. Vooraf kan pijnstilling geboden worden.

Ter plaatse word ik opgewacht en naar de jongedame gebracht.

Eerst luister ik naar het verhaal en het mechanisme waardoor het letsel veroorzaakt is.

Bij het onderzoek valt me op dat de knie al wat gezwollen is, maar ook dat dit geen patella luxatie is. Onder de patella die wel intact voelt, zit een dulle (indeuking) die er niet hoort te zitten. Ook voel ik verder naar beneden een botfragment dat daar niet hoort te zitten. Het ziet er naar uit dat de pees waarmee de patella aan het onderbeen vastzit afgescheurd is en de patella wat meer naar boven zit. Het botfragment is zeker een fractuur deel. Maar een röntgenfoto zal een en ander duidelijk moeten maken. De sensibiliteit en vascularisatie onder de aangedane knie zijn in orde.

Ik leg een immobiliserende lange vacuümspalk aan. Deze spalk geeft ook direct een pijnstillend effect. De collega’s zorgen voor het vervoer naar de spoedeisende eerste hulp. Met toestemming zie ik later die dag nog de röntgenfoto.

Het gevoelde botfragment is een stuk van het tibia (onderbeen) dat door de pees, die onder kracht is afgescheurd, meegetrokken is. 

Een operatie is noodzakelijk. 

Verder zag ik onlangs een meneer met hartritmestoornissen. 

Dhr. is hiermee bekend. Ter plaatse tref ik dhr. zittend aan de tafel aan. Hij is goed aanspreekbaar, voelt zich licht in het hoofd. Heeft het gevoel dat het hart in de keel klopt.

Zodra dhr. aan de monitor gelegd heb, zie ik waar het gevoel vandaan komt. Zijn hartritme is inderdaad veel te snel, 210 per minuut. Een volledig ECG wordt ook vervaardigd. De RR bedraagt 105/65.

Het gaat om een, voor de vakgenoten, AVNRT (AV-nodale re-entry tachycardie). Een ritmestoornis waarbij er op niveau boven de AV-knoop een soort van elektrisch circuit van prikkels ontstaat, die met een hoge snelheid het ritme bepalen.

Qua behandeling is de Modified Valsalva Methode de eerste voorkeur boven medicamenteuze behandeling. Een techniek waarbij de druk in de borstkas dusdanig opgebouwd wordt dat er sterke nervus vagus prikkeling optreedt en anderzijds een activatie van baroreceptoren in de carotis (halsslagader) en de aorta (grote lichaamsslagader). Hierdoor ontstaat een verlaging van het hartritme. Herstel naar normaal ritme is meestal het geval.

Altijd houd ik zuurstof (beademingsballon) en ALS-tas bij de hand.

We laten dhr. rechtop zittend de zuiger van een 10 cc spuitje wegblazen (wat enorm veel kracht kost). Dit gedurende 15 seconden waarna we de positie van het lichaam veranderen, (benen omhooghouden en hoofd plat). Meestal duurt het tot ongeveer 30-60 seconden voordat je ineens verandering van ritme ziet. Het herstel naar normaal ritme volgt. De periode van snel hartritme naar normaal ritme is het kwetsbare stukje. Andere ritmestoornissen kunnen op dit moment ontstaan. De kans op succesvolle conversie naar normaal sinusritme ligt rond de 50 procent.

Dhr. voelt zich meteen ook een heel stuk beter. Qua medicatie blijkt dat dhr. al enige tijd (door omstandigheden) geen medicatie meer gebruikt heeft.

In overleg met de huisarts wordt dit weer opgepakt.

En ja, inmiddels heeft deze pagina meer dan 5000 volgers bereikt.

Een teken dat de inkijk in de ambulancezorg gewaardeerd wordt en daar ben ik wel een beetje trots op. Dank voor jullie vertrouwen.

En terwijl ik aan het einde van dit blog komt, klinkt op de radio het lied 'Even if we die young' van Sheppard en denk ik terug naar het begin van deze blog. Alsof het zo moet zijn. ❤️

Wil je meer lezen over mijn werk als ambulanceverpleegkundige, dan ben je van harte welkom op FB: Ambulanceverpleegkundige in praktijk.

Graag tot volgende keer,

John.