Blogger Verena: 'De valkuil als je codependent bent is, om een afwijzing persoonlijk te maken en om er schaamte en/of schuld over te voelen'

Vooropgesteld dat niemand het leuk vindt om afgewezen te worden. Niet wanneer je solliciteert voor een nieuwe baan, niet wanneer je iets voor iemand voelt en het niet wederzijds is en niet wanneer je ergens niet wordt toegelaten.

De wijze waarop je op een afwijzing reageert is veelzeggend en leert je iets. Kun je het nieuws ontvangen? Kun je de teleurstelling voelen en het daarna naast je neerleggen? Of maakt het je woest? Verdrietig? Houdt het je lang bezig? Alsof je aan niets anders kunt denken? Of reageer je juist onverschillig en ga je door met hetgeen je aan het doen was? Alsof er niets gebeurd is. Met een attitude van het soort: ‘whatever’. Heb je de neiging om er tegenin te gaan of juist ervan weg te lopen? En hoe verhoudt een afwijzing uit het verleden zich met een nieuwe situatie waarbij een afwijzing tot de mogelijkheden behoort?

Bij een onveilige gehechtheid kan een afwijzing een grote trigger zijn. Het ontvangen van een teleurstellend bericht kan gepaard gaan met heftige lichamelijke reacties. Zoals: trillen, het gevoel dat je maag samentrekt alsof er iemand een stomp in je buik geeft of andere sensaties. Vaak wordt de situatie waar het nu om gaat vermengt met gebeurtenissen uit het verleden en daarmee wordt het uitvergroot. Oude pijn is dan getriggerd waar onverwerkte emoties op zitten. Vaak herken je dit proces omdat de heftigheid van de reactie niet in verhouding staat met de situatie in het hier en nu. Zo kun je gevoelens van wanhoop of verlatenheid ervaren, snikkend tot je kalmeert of je kunt je dermate terneergeslagen voelen dat je bevriest. Je kunt je er ook voor afsluiten en de gevoelens van afwijzing wegduwen of negeren, bijvoorbeeld door afleiding te zoeken; ze bestaan dan ‘gewoon’ niet. Je verdooft als het ware.

De valkuil als je codependent bent is, om een afwijzing persoonlijk te maken en om er schaamte en/of schuld over te voelen. Aan de ene kant kun je harder willen laten zien wat je in huis hebt, jezelf op de kop geven en juist harder willen gaan pleasen, juist harder je best doen in de hoop dat je de uitkomst van de situatie kunt veranderen. Dat je gezien wordt door de ander. Kortom, de energie steken in iets waar je geen controle over hebt. Aan de andere kant kun jij je juist afsluiten en helemaal geen moeite (meer) doen en je kunt je onzichtbaar willen maken. In beide gevallen doe je jezelf tekort! De afwijzing gaat namelijk gepaard aan die specifieke situatie en doet helemaal niets af aan jou als persoon. Je mag er helemaal zijn zoals je bent en je bent helemaal oké zoals je bent. Én in die specifieke situatie was er een mismatch.

Bij een veilige gehechtheid ontvang je een teleurstellend bericht, die gepaard gaat met een aantal emoties en gevoelens. Je kunt je bijvoorbeeld teleurgesteld voelen terwijl de emotie ‘boosheid’ opkomt. Dat mag er zijn, je laat het tot je doordringen, je voelt het, wellicht heb je de behoefte om het met een vriend(in) te delen en je kunt het afbakenen tot die specifieke situatie. Je bent dus afgewezen voor die ene baan of iemand voelt niet hetzelfde voor jou als jij voor hem/haar. En je beseft dat er verder niets mis is met jou, dat de afwijzing niets af doet aan jou als persoon. Je hebt de openheid en ruimte om rekening te houden met andere opties dan het jezelf aanrekenen. Je gaat op een gezonde manier om met de gevoelens die je ervaart. Er is een basisvertrouwen in jou waardoor je weet wat je waard bent en waardoor je erop rekent dat een andere baan of een andere date wél een match kan zijn wanneer het op je pad komt. Je zelfvertrouwen en eigenwaarde hangen niet af van het krijgen van de baan of van het hebben van een relatie.

De manier van hechten kent verschillende stijlen en vindt plaats in de vroege levensjaren, in contact met de primaire verzorgers. Hoe werd er thuis omgegaan met emoties? Wat heb je geleerd over emoties en gevoelens uiten? Welke emoties waren welkom en welke niet? Je kunt bewust leren voelen, de sensaties van jouw lichaam (h)erkennen en emoties reguleren, zodat je een bewuste keuze kunt maken in hoe je wilt reageren in het hier en nu.