‘Mensen met dementie hebben genoeg klachten waardoor ze gefrustreerd kunnen raken’

Dementie en persoonlijkheid en gedragsveranderingen

In eerdere blogs heb ik uitleg gegeven over verschillende kenmerken en symptomen van dementie. In deze blog vertel ik iets over persoonlijkheid en gedragsveranderingen.

Bij sommige vormen van dementie vallen als eerste de veranderingen in gedrag en persoonlijkheid op in plaats van geheugenproblemen. Dit is vooral het geval bij frontotemporale dementie, kortweg FTD, en Lewy body dementie, maar het komt ook voor bij vasculaire dementie. Het is daar maar net in welk gebied de ‘schade’ zit.

Bij FTD is een symptoom vaak een gebrek aan emotie en/of gevoel en een onvermogen van het tonen van empathie. Dat komt voornamelijk door de ‘schade’ in de frontaalkwabben en de temporale kwabben van de hersenen. Frontale kwabben zijn verantwoordelijk voor onder andere plannen, initiatiefnemen en persoonlijkheid/karakter. Temporale kwabben zijn onder meer verantwoordelijk voor emotionele herinneringen en belevingen.

Het is goed voor te stellen dat wanneer daar schade is dit hele grote gevolgen heeft voor persoonlijkheid en gedragsveranderingen. Dat is heel moeilijk voor de omgeving, omdat hun naaste compleet verandert in iemand die ze niet herkennen. Bij deze problemen is het vaak ook niet mogelijk om gevoelens van eerdere herinneringen op te roepen, omdat er juist stoornissen zijn in emotionele herinneringen en belevingen.

Stemmingswisselingen komen ook vaak voor bij dementie, zoals depressieve gevoelens, boosheid of juist veel huilen. In korte tijd kan de stemming omslaan. Ook komt het regelmatig voor dat de 'rem' er af is, wat onder andere kan resulteren in ontremd praten, onbeheersbare woede- en/of verdriet-uitbarstingen, ongeremd, obsessief eten en verzameldrang.

Achterdocht

Achterdocht bij mensen die dementie hebben, wordt vaak veroorzaakt door een teveel aan frustratie. Door deze frustratie zijn sommigen geneigd om dingen die om hen heen gebeuren verkeerd te interpreteren. Ze denken bij de meest normale en neutrale dingen direct dat dit gebeurt om hen te benadelen.

Achterdocht komt het vaakst voor in de beginfase van de dementie. Mensen met dementie hebben genoeg klachten waardoor ze gefrustreerd kunnen raken. Ze worden vergeetachtig, raken daardoor spullen kwijt of vergeten wat en met welke bedoeling er iets tegen hen gezegd wordt. Dementie leidt er vaak ook toe dat ze steeds minder zeggenschap krijgen over hun leven. Ze raken de grip kwijt en dat leidt vaak tot frustraties. Deze achterdocht en frustratie kan dan weer angst en boosheid en zelfs agressie veroorzaken.

Alles is tegen hen, dus ook een opname in een verpleeghuis wordt niet gezien als helpend en zorgend, maar als wegstoppen: ‘Zie je wel ze willen van me af.’