Klazien heeft een buddyhond voor PTSS: ‘Hij voelt mijn stress eerder dan ik’

Als humanistisch en geestelijk verzorger bij de marine ging Klazien begin jaren negentig mee op missie naar Cambodja. Ze zag hoe vluchtende Cambodjanen met honderden tegelijk bij de Thaise grens werden teruggestuurd. Die beelden van mensen in doodsnood die geen helpende hand kregen, raakten haar diep.

Cambodja-syndroom

Met nog tientallen andere collega’s kwam zij terug met onverklaarbare lichamelijke klachten. ‘Het ene moment kon ik niet meer lopen, het volgende moment wel, maar waren er problemen met mijn spraak en concentratie. Er waren periodes met hoge koorts en juist met temperatuurdalingen; de artsen spraken over ontstekingen in de hersenen. Het ziektebeeld was heel wisselend, ook bij mijn collega’s. De klachten kregen de naam Cambodja-syndroom’, vertelt Klazien. Zij en haar collega’s werden afgekeurd.

Vluchtelingenstroom

Jaren van lichamelijk ongemak en slechte nachten volgden, toen in 2012 de oorlog in Syrië uitbrak. De grote vluchtelingenstroom en de onmenselijke reacties die Klazien om zich heen hoorde, bleken de trigger van een sluimerende Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS). ‘Ik heb in Cambodja veel meegemaakt met vluchtelingen. Toen ik hier steeds mensen hoorde zeggen dat de Syrische vluchtelingen terug moesten of best mochten verdrinken, greep dat me enorm aan. Ik kreeg nachtmerries, herbelevingen.’

Papierwerk en geduld

Klazien bleek PTSS te hebben en is daarvoor behandeld, met EMDR en psychotherapie. ‘Dat hielp iets, maar niet voldoende om een prettiger leven te leiden. Via via kwam ik in aanraking met KNFG Geleidehonden en gaf iemand mij de tip voor een buddyhond. Eerst dacht ik: wat heb ík daar nou aan? Maar ik dacht ook: baat het niet dan schaadt het niet. Na veel gesprekken en een hoop papierwerk en geduld, kwam uiteindelijk Lio in mijn leven.’ Lio, een kruising tussen een herder en een retriever, bleek het begin van herstel voor Klazien.

Nachtmerries

Lio is getraind om haar te wekken als ze een nachtmerrie heeft, en haalt haar uit situaties met teveel prikkels. ‘Lio voelt mijn stress, onrust en paniek eerder dan ik. Sinds hij er is, durf ik bijvoorbeeld weer naar winkels en verjaardagen. Ben ik op een feestje, dan ligt hij voor mijn voeten, zodat ik letterlijk ruimte voel tussen mijzelf en andere gasten. Merkt hij dat de drukte en geluiden me teveel worden, dan duwt hij tegen mijn benen om me te waarschuwen: tijd om even samen naar buiten te gaan. Dat helpt enorm.’

Ontroerende ervaringen

Hoewel Klazien soms op onbegrip en onwil stuit als ze haar buddyhond bij zich heeft, respecteren de meeste mensen de betekenis die hij voor haar heeft. Toen ik voor de tweede keer aan mijn schouder geopereerd moest worden, mocht Lio bij me blijven in het ziekenhuis. De verpleegkundige heeft zich daar echt hard voor gemaakt. De eerste keer was Lio er niet bij en was het een moeizame tijd voor me, maar de tweede keer in zijn gezelschap ging het herstel twee keer zo snel. Hij mocht meelopen tot vlakbij de operatiekamer, en kwam enthousiast op me afgerend toen ik daar weer vandaan kwam. Ontroerend mooi. Lio en ik hebben een hele sterke, bijzondere band.’