Hospiceverpleegkundige Esther - 'Waarom wachten we toch zo lang om de scheuren te lijmen?'

Verscheurde relaties worden in de laatste levensfase vaak ineens gelijmd, of ook niet. Zo zien we veel gebeuren op dit gebied in het hospice. Jaren durende ruzies tussen kind en ouder, tussen broer en zus of tussen vrienden worden ineens opgelost. Zo zien we zelfs exen die ineens op bezoek komen. Wonderbaarlijke herenigingen vinden plaats.

Er is echter ook een andere kant van de medaille. Zo komt het voor dat we een lijstje krijgen met een naam of met meerdere namen erop. Er wordt dan van ons verwacht dat we deze mensen weigeren bij de deur. Soms is het lijstje niet eens van de zieke zelf, maar van de naasten. In zo’n geval overleggen we dan altijd met onze terminale gast, want voor ons is hij of zij degene waar alles om(heen) draait.

Mijn hart maakt aan de ene kant een sprongetje als ik zie hoe een dochter met haar vader herenigd wordt, een zoon met zijn moeder of een broer met een zus enzovoort. Dit is niet altijd met goedkeuring van een ander familielid. Soms worden zelfs bezoekjes gedaan zonder medeweten van een naaste, omdat dit een diep gekoesterde wens is van onze zieke gast. Maar wat een intense opluchting en vreugde geeft dit hem of haar dan! Een opluchting om daarmee het geleefde leven, met al zijn ups en downs, los te kunnen laten.

Dat is vooral de reden waarom mijn hart een sprongetje maakt. Maar verder voel ik tegelijkertijd een mistroostend gevoel. Hoe is het toch mogelijk dat, wanneer de terminale fase intreedt, dat dan pas geschillen tussen personen kunnen worden opgelost? Pas wanneer degene zal komen te overlijden is er plaats voor vergeving of het willen vergeten van de reden waardoor de scheuren zijn ontstaan. Pas wanneer het einde van een leven in zicht is, het voorgoed missen een feit zal gaan worden, dan is er ruimte voor vergeving. Of in ieder geval het met de hand over het hart strijken van wat alles er is voorgevallen.

Als ik zie of hoor wat de reden is, waardoor de relatie verscheurd is (soms zelfs niet eens het ‘waarom’ weten), dan voel ik een verdriet in mij opkomen. Het leven baseren we vaak op verwachtingen, verwachtingen waar een ander aan moet voldoen. Voldoet degene niet aan de verwachtingen, die vaak zo pietluttig of mis gecommuniceerd zijn, dan wordt er een streep gezet onder die relatie.

Waarom wachten we toch zo lang om de scheuren te lijmen? Laten we allemaal eens goed kijken welk aandeel we zelf hebben in de lengte van de scheur. Heb je alles uitgesproken? Heb je jouw verwachtingen wel duidelijk gecommuniceerd? Was de reden het waard om die streep daadwerkelijk te zetten?

Laatst zag ik een man op de televisie die elke dag in gebed ging om kracht te vragen voor de pijn die deze dag op hem af zou komen. Het deed mij beseffen dat het leven bestaat uit uitdagingen. Uitdagingen en keuzes. Natuurlijk kun je in uiterste gevallen zoveel pijn op je afkrijgen van een bepaald persoon. Maar heb je dit uitgesproken? Het ‘waarom’? Of is het emmertje met pijn langzaam voller gelopen tot het overstroomde? Had je er misschien zelf schepjes kunnen uithalen door je pijn te communiceren?

Zoals de man op TV elke dag bidt voor de pijn die op hem af zal komen, en daarmee kracht vraagt om die pijn als een uitdaging te zien en het aan te gaan…  Zo wil ik iedereen in gedachte een schepje geven. Schep je emmertje leeg door je pijn uit te spreken naar de ander, om zo weer nader tot elkaar te komen. Laten we ingrediënten bedenken voor een samengestelde superlijm. Een krachtige lijm om de scheuren weer bij elkaar te brengen. En laten we niet wachten tot er bijna geen tijd meer is om de nieuwe verbondenheid te kunnen delen en vieren.

Vier het leven, elke dag. Al is het getekend met klodders lijm! Het leven zit nu eenmaal vol met uitdagingen. Uitdagingen die we mogen aangaan in plaats van stilletjes ervoor te verstoppen zodat het er misschien niet is. Laten we scheppen tot we de verbondenheid weer zullen vinden.

Dit is Esther:

Ik ben Esther en werk na 18 jaar in de wijk sinds 2019 als hospiceverpleegkundige bij Careyn DWO/NWN. Het werken in een hospice brengt mij veel ervaringen, bijzondere momenten, inzichten en emoties. Schrijven helpt me om te verwerken wat ik allemaal meemaak. Met het delen van mijn verhalen wil ik graag het taboe rond de laatste fase van het leven doorbreken. Want we praten er niet graag over, weten er niet veel van en willen er al helemaal niet aan denken. De laatste levensfase is echter niet alleen verdriet, maar net zoals in het ‘normale’ leven is er ook lachen, genieten, huilen, sarcasme, lol, boosheid en ja, zelfs feesten. Ik schrijf verhalen en gedichten om deze fase van het leven in het licht te zetten. Meer verhalen lezen? Klik hier voor mijn Facebookgroep: ‘De laatste bladzijde -hospice verhalen en gedichten-.'

De verhalen van hospiceverpleegkundige Esther zijn gebundeld in het boek 'De laatste bladzijde', dat je HIER kunt bestellen.