Ambulanceverpleegkundige Jorre: ‘Vaak zeg ik bij mensen thuis: “Neem goed afscheid”’

‘Het ergst vind ik de angst die ik aantref bij coronaverdachte patiënten en de eenzaamheid waar ze in belanden als ze in de ambulance worden meegenomen. Wanneer mensen erg angstig of ziek zijn, gaat er normaal gesproken een familielid met hen mee. Dan is er tenminste een vertrouwd gezicht voor de patiënt. Door het besmettingsgevaar kan dat nu niet. Patiënten zijn alleen en worden door mannen in pakken meegenomen. Dat heeft iets weg van een rampenfilm.’

Neem goed afscheid

‘Voor sommige mensen is het de laatste keer dat ze elkaar zien. Familie mag niet op bezoek in het ziekenhuis. Vaak zeg ik daarom bij mensen thuis: “Neem goed afscheid.” Lastig is het soms om dat te benoemen, want je wilt mensen ook geen schrik aanjagen. Toch vind ik dat je als zorgverlener verplicht bent te melden dat de situatie verkeerd af kan lopen. Je wilt mensen niet de kans ontnemen om afscheid te nemen van een dierbare.’

Het menselijke aspect 

‘Je hoeft niet altijd letterlijk te zeggen dat dit de laatste keer kan zijn dat ze elkaar zien. Soms zeg ik bijvoorbeeld: “Zeg elkaar toch nog even gedag.” Mensen voelen het zelf meestal al aan. Moeilijk, maar toch haal ik hier ook voldoening uit. Mijn werk is niet alleen infuus prikken en medicatie geven. Het is óók zorgdragen voor omstanders en familieleden. Het menselijke aspect is minstens zo belangrijk.’

Intimiderend

‘De situaties die ik bij mensen thuis aantref zijn heel wisselend. Je hebt er die denken dat ze verkouden zijn of een longontsteking hebben en daarom erg ziek zijn, maar niet geloven dat het corona kan zijn. Als wij binnenkomen in onze pakken en met mondmaskers, komt dit vrij intimiderend over. Dan hebben ze zoiets van: “Moet dat nou?”’

Paniekaanval of corona?

‘Aan de andere kant heb je ook de patiënten die denken dat ze coronasymptomen hebben: steken op de borst bijvoorbeeld, of benauwdheid. Als we dan de metingen gaan doen, komen we er soms achter dat het toch meer een paniekaanval lijkt. Normaal gesproken hebben we deze patiënten ook, maar dan denken ze vaak dat ze een hartinfarct hebben. Nu denken ze dat het corona is.’

Bellen uitstellen

‘Ik heb het idee dat mensen met andere klachten nu minder snel medische hulp inschakelen. Ze zijn ofwel bang het zorgsysteem onnodig te belasten, of durven niet naar het ziekenhuis omdat ze bang zijn daar corona op te lopen. Ik kwam bijvoorbeeld bij een oudere man die ’s nachts al last had van verminderd gevoel in zijn rechterarm en -been. Uit beleefdheid wachtte hij keurig tot acht uur ’s ochtends om de huisarts te bellen. Uiteindelijk bleek hij wél een beroerte door te maken en had hij veel eerder moeten bellen. Heel triest.’

Alert op huiselijk geweld

‘Je ziet in het nieuws dat huiselijk geweld mogelijk toeneemt. Daarom zijn wij er extra alert op. Ik ben dit zelf tijdens de coronacrisis zover ik weet nog niet tegengekomen, maar de verwachting is dat er meer meldingen van huiselijk geweld, overlast en ruzies komen nu mensen zo op elkaars lip zitten.’

Getest op coronavirus

‘Zelf ben ik niet enorm bang voor besmetting. Ik weet dat die kans reëel is, maar ik probeer gewoon mijn werk te doen. Er wordt goed op onze veiligheid gelet. We hebben natuurlijk al die beschermende kleding en ook worden we getest bij corona-verdenking. Zelf zijn mijn vrouw en ik vorige week getest omdat allebei in de zorg werken en ons niet lekker voelden. De test was negatief. Ik vind ook dat wij als ambulancemedewerkers nog niet veel te klagen hebben. Wij zijn ongeveer drie kwartier bij een patiënt. De echt heftige dingen gebeuren volgens mij op de Eerste Hulp en de IC’s, waar collega’s ook nog eens vier uur aan een stuk in beschermende pakken moeten werken.’

Altijd ruimte om te praten

‘Verder hebben wij ambulancemedewerkers toegang tot psychische hulpverlening mocht dat nodig zijn. Op het moment dat je iets traumatisch hebt meegemaakt, word je vaak dezelfde dag nog benaderd. Dat is normaal gesproken zo, maar ook zeker in deze tijd. Wat voor mij voornamelijk helpt is het praten met collega’s en mijn vrouw. Het saamhorigheidsgevoel is veel sterker geworden, niet alleen onder ambulancecollega’s of andere zorgmedewerkers, maar in de hele samenleving.’