'Door jullie ga ik met lach naar de hemel'

Ik wil niet dood!

Jans (84 jaar) komt zenuwachtig in het hospice aan. Ze kijkt angstig om haar heen als ze haar kamer betreedt waarna haar gezicht meteen een beetje opklaart: 'O, wat een gezellige kamer, ohhh en kijk, een eigen tuintje! Tjeee, ik had het hier heel anders verwacht!', zegt ze opgelucht. Op haar gezicht verschijnt een lach. Haar kinderen pakken haar spullen uit en kleden de kamer verder aan met haar persoonlijke spullen.

In iedere kamer hangt een krijtbord, en ook op de hare staat een hartelijke persoonlijke welkomstgroet. Zo komen er fotolijstjes tevoorschijn, haar lievelingsschilderij en wat beeldjes. We moedigen altijd aan om persoonlijke spullen mee te nemen van huis zodat de kamer toch een beetje ‘eigen’ en huiselijk wordt. Zo hangen er ophangsystemen voor schilderijen en diverse gezellige kastjes, planken en een tafel waar van alles neergezet kan worden.

Als Jans er al een paar dagen is wanneer ik weer dienst heb. Ze is open en spontaan. Ze zegt te genieten van de warmte en aandacht die ze hier ontvangt: 'Het lijkt wel alsof ik op vakantie ben!', zegt ze met een lach. Meteen hierna verandert haar gezicht naar pijnlijk en stromen de tranen over haar wangen. 'Ik vind het hier heel fijn, maar ik wil niet dood!' Het hospice is een confronterende plek, de plek waar je soms hard tot het besef komt dat dit je laatste plekje zal zijn.

Jans vertelt over haar ziekte. Ze heeft een tumor in haar darmen en die heeft zich uitgezaaid door heel haar lichaam. De uitzaaiingen in haar hersenen veroorzaken een halfzijdige verlamming. In haar arm en been aan de rechterkant kan ze nog moeilijk beweging krijgen. Ze zag het niet meer zitten om nog meer chemokuren te krijgen. Ze heeft zelf besloten om de behandeling te stoppen, omdat al die chemokuren haar heel zwaar vielen.

Ondanks haar besluit vindt, waar ze 100% achter staat, hoopt ze nog een poosje mee te mogen gaan, ook al is ze nu in een hospice. 'Ik wil echt nog niet dood, ik heb nog zoveel om voor te leven. Mijn kinderen, mijn kleinkinderen… ik kan ze echt niet missen', zegt Jans verdrietig. Op dat moment kunnen we alleen luisteren, haar hand vasthouden, stil zijn met haar of juist soms met haar mee vloeken. Er zijn geen woorden voor troost of verzachting. De realiteit is gewoon hard.

Gelukkig voor Jans krijgt ze nog twee hele mooie maanden in de zomer. Na jaren zelfstandig alleen te hebben gewoond, geniet ze hier van al het gezelschap en het vele dagelijkse bezoek wat zij krijgt. Ze geniet van de dagelijkse ontbijtjes, lunches en diners die gezamenlijk genuttigd worden in de woonkamer. Ze geniet van het prachtige weer en vertoeft vaak met haar bezoek in de grote bloementuin. Ze geniet van de kopjes thee met de vrijwilligers of van de spelletjes die met elkaar gedaan worden in de avonduren. Ze geniet van de grapjes die gemaakt worden en waardoor ze giert van het lachen.

Het mooiste moment voor haar was toen harpiste Iris Kroes (The Voice of Holland) een tuinconcert kwam geven. Jans was op dat moment de enige gaste in het hospice. En buiten de vrijwilligers, coördinatoren, verpleegkundigen en haar naaste familie, was Jans het middelpunt van dat optreden. Opgetut en in mooie kleding zat zij vooraan en kreeg extra aandacht van Iris. En op de koop toe kreeg ze ook selfie, waar zij samen met Iris op staat, als cadeau. Ze had de dag van haar leven. Wat genoot onze lieve Jans. En haar mooiste cadeau aan ons allemaal was haar liefdevolle uitspraak: 'Door jullie ga ik met een lach naar de hemel!'

'Ik wil niet dood…' Maar dicht bij de dood verdwijnt de ‘wil’. Jans heeft gevochten en gegeven wat ze kon, totdat ze niet meer kon. Vele lieve appjes met boodschappen naar haar kinderen en kleinkinderen heeft ze nog kunnen versturen. Alles heeft ze kunnen zeggen of berichten. En toen kon Jans niet meer. Haar ziekte versloeg haar angst, haar ziekte versloeg haar ‘wil’, haar ziekte versloeg haar.

Ik kijk naar de hemel en hoor haar stem: 'Door jullie ga ik met lach naar de hemel.' En ik kan alleen maar antwoorden: 'Dank je wel Jans voor de glimlach die je ons geeft, als we aan jou denken.'

Hospiceverpleegkundige Esther heeft een gedeelte van het tuinconcert vastgelegd. In dit filmpje krijg je een korte impressie:

Dit is Esther:

Ik ben Esther en werk na 18 jaar in de wijk sinds 2019 als hospiceverpleegkundige bij Careyn DWO/NWN. Het werken in een hospice brengt mij veel ervaringen, bijzondere momenten, inzichten en emoties. Schrijven helpt me om te verwerken wat ik allemaal meemaak. Met het delen van mijn verhalen wil ik graag het taboe rond de laatste fase van het leven doorbreken. Want we praten er niet graag over, weten er niet veel van en willen er al helemaal niet aan denken. De laatste levensfase is echter niet alleen verdriet, maar net zoals in het ‘normale’ leven is er ook lachen, genieten, huilen, sarcasme, lol, boosheid en ja, zelfs feesten. Ik schrijf verhalen en gedichten om deze fase van het leven in het licht te zetten. Meer verhalen lezen? Klik hier voor mijn Facebookgroep: ‘De laatste bladzijde -hospice verhalen en gedichten-.'