Blogger Lotte: 'Je moet dit werk niet doen met de gedachte dat je mensen beter gaat maken'

Vandaag is het de eerste dag dat ik tijdens deze stage zelfstandig een bewoner mag begeleiden. Met gezonde spanning begin ik de dag. Ik zie M. over de gang rennen, richting het kantoor. Ze staat in de deuropening en vertelt enthousiast tegen mij hoe leuk ze het vindt dat ik haar vandaag begeleid. Ik voel me opgelucht en krijg zin om de dag te beginnen.

M. is even oud als ik, waardoor het opbouwen van het contact redelijk soepel verloopt. Anderzijds zet het mij in een vreemde positie. Wie ben ik om deze patiënt te ‘helpen’? Deze patiënt had bij wijze van spreken mijn vriendin kunnen zijn. Van een andere patiënt heb ik namelijk al weerstand gekregen. ‘Wat weet dat jonge blonde grietje nou?'. Het kost mij tijd om dit te accepteren. De dag verloopt verder voorspoedig en ik ga met een tevreden gevoel naar huis.

De maanden erna heb ik M. bijna wekelijks begeleid. We maakten vaak wandelingen op het terrein, waarin we goede gesprekken hadden. M. vertelde open over haar problematiek en nam mijn adviezen aan. Ze kon mijn grappen waarderen en als ik een uurtje over had, deden we samen nog een spelletje. M. was echter extreem suïcidaal. Ze voerde dagelijks een strangulatie uit. Hierbij bond ze kledingstukken of snoeren rond haar nek. Wij kwamen hier vaak op tijd achter en konden deze voorwerpen succesvol van haar afsnijden of losknopen. M. was hier achteraf vaak dankbaar voor. De stemmen in haar hoofd vertelden namelijk dat zij dood moest. Ze deed ontzettend haar best om deze te negeren, maar soms lukte het haar niet meer.

‘Je moet dit werk niet doen met de gedachte dat je mensen beter gaat maken’. Deze zin schiet mij weer te binnen. Een advies dat ik op mijn allereerste dag van mijn begeleider heb gekregen. Ik probeer dit na een strangulatie van M. weer in mijn hoofd te knopen. Wij zullen haar niet beter kunnen maken. Het enige wat wij kunnen proberen, is het leven een stukje dragelijker voor haar maken.

De suïcidepogingen van M. werden steeds frequenter en zodra wij de voorwerpen van haar nek afhaalden, werd zij onhanteerbaar agressief. Ze sloeg en schopte om zich heen. Ze schreeuwde dat wij van haar af moesten blijven en dat ze dood wilde. Vaak was dan een separatie nodig om haar te kalmeren. Op dat soort momenten voelde ik mij machteloos. Konden we haar niet met een extra noodgesprek kalmeren? Moesten we haar echt naar de separeercel brengen? Al snel kwam ik erachter dat dit naïef gedacht was van mij. Het geweld waar M. toe in staat was, op zichzelf gericht, was extreem.

Het is een zonnige dinsdagmiddag en ik ben onderweg naar mijn stage voor een avonddienst. Als ik aankom op kantoor, zie ik dat mijn collega’s erg druk zijn. Ik loop het kantoor binnen en hoor een collega bellen. Ze ziet er bedroefd uit en ik vang wat woorden van het gesprek op. Het lijkt alsof ze een familielid aan de telefoon heeft. Ze wenst diegene veel sterkte en ik vang nog wat medische termen op. De andere collega’s in het kantoor draaien om mij heen. Ik krijg een raar gevoel. ‘Wat is er aan de hand?’, vraag ik met lichte angst. ‘M. heeft gisteravond weer een strangulatie gedaan…’ Ik ben bang voor wat nu komen gaat. ‘Is ze overleden?’ ‘Nee, we hebben haar gereanimeerd en ze ligt nu in comateuze toestand op de IC; het ziet er echter slecht uit voor haar.’ Ik schrik. Ik weet niet wat ik moet zeggen. ‘Ik zie dat het je veel doet, Lotte’, zegt mijn collega. Ik bevestig dat en vraag me af hoe ik deze avonddienst weer ga oppakken.

Rust zacht, lieve M.