Manon Kroezens frisse blik op dementiezorg: review van haar boek Rudy hoort er ook nog bij

Wat heb ik gelachen om de situaties die cabaretière Manon Kroezen (27) meemaakt als muzikaal begeleider. In haar boek Rudy hoort er ook nog bij schrijft ze op een humoristische, maar respectvolle manier over haar werk met mensen met dementie op een zorgboerderij. Heel herkenbaar, zeker voor mensen die in de ouderenzorg werken.

Manon Kroezen is theatermaker en speelt piano. Daarmee maakt ze indruk tijdens haar proefdag als muzikaal begeleider op een zorgboerderij, waar mensen met een psychogeriatrische aandoening zoals Alzheimer terecht kunnen voor kleinschalige dagbesteding. De cliënten (in het boek ‘deelnemers’) wiegen mee terwijl de liedjes van Boudewijn de Groot door de huiskamer klinken. ‘Je doet het fantastisch’, zegt Henriëtte, die samen met haar man Harry de zorgboerderij beheert.

Muzikaal begeleider

Henriëtte en Harry zijn de ouders van een vriendin van Manon. Ze hebben Manon gevraagd om op de dagbesteding te komen werken. Zonder enige medische achtergrondkennis – Manon is tenslotte theatermaker – komt ze op de zorgwerkvloer terecht. In haar boek Rudy hoort er ook nog bij beschrijft ze aan de hand van korte anekdotes de schrijnende en hartverwarmende situaties die ze meemaakt.

Manons belevenissen

Tijdens haar werk leert Manon dat ieder familielid anders omgaat met de ziekte van zijn of haar naaste. Zo komt op een keer de dochter van een deelnemer boos naar Manon toe omdat haar vader in de veronderstelling is dat Manon zijn partner is. Een andere dag zit de echtgenote van deelnemer Wim er helemaal doorheen. Als Wim niet wil opschieten, valt ze boos tegen hem uit. Manon schrikt van haar reactie, maar ze schrijft ook dat het verschrikkelijk zwaar moet zijn als partner van iemand met een psychogeriatrische aandoening.

Zelf conclusies trekken

Manon blijft in de beschrijving van de situaties enigszins op de oppervlakte. In het boek legt ze vooral de focus op de gebeurtenissen zelf. Dat het boek meer beschrijvend dan analyserend is, vind ik tegelijkertijd een kracht. Manon laat geen analyses of oordelen los, waardoor de lezer zelf conclusies kan trekken.

Bizarre situaties

In haar boek reflecteert Manon ook op situaties die ze beter anders aan had kunnen pakken. Zo laat ze een keer per ongeluk de achterdeur openstaan, waardoor een deelnemer ontsnapt en in het huis van een buurvrouw van de zorgboerderij terechtkomt. Een andere keer heeft ze het idee om samen met deelnemer Rudy muziek te gaan luisteren. Ze neemt hem mee naar het kamertje van de psycholoog, waar een massagetafel en een eenpersoonsbed staan en vraagt of hij gezellig bij haar komt zitten. Dat voorstel wijst Rudy resoluut af. Later blijkt waarom: dankzij de setting dacht hij dat ze iets anders van hem wilde…

Zelfredzaamheid gunnen

Manon geeft aan de hand van anekdotes ook een aantal tips voor de omgang met psychogeriatrische cliënten. Zo is deelnemer Annie op een dag zelfstandig aan het afwassen. Manon wil er naartoe gaan, maar een collega houdt haar tegen: ‘Annie heeft bijna 45 jaar in de zorg gewerkt. Laat haar maar lekker afwassen.’ Dit soort situaties vind ik heel herkenbaar. Zelf heb ik ook vaak de neiging om taken van cliënten over te nemen, terwijl ze die nog best zelf kunnen uitvoeren.

Verfrissende blik

Ik heb heel erg genoten van Rudy hoort er ook nog bij. Manons onervarenheid in de zorg geeft haar een verfrissende blik en de anekdotes zorgen ervoor dat het gemakkelijk leest. Door het hele boek heen staan emotionele en soms grappige versjes, die voor afwisseling zorgen. Ik zou het je zeker aanraden als je zelf met psychogeriatrische cliënten werkt en op zoek bent naar herkenbaarheid! 

In 2020 zal Manon haar avondvullende voorstelling ‘Rudy hoort er ook nog bij’ gaan spelen in de Nederlandse theaters.