Verpleegkundig specialist Jannet begeleidt patiënten met borstkanker: ‘Gezond ziek zijn, kan je dat leren?’

‘Ik weet het gewoon niet meer, Jannet’, zegt ze met tranen in haar ogen. ‘Mijn moeder vindt dat ik alsnog naar het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis moet gaan en mijn partner loopt steeds weg als ik moet huilen, dus probeer ik dat niet te doen, maar wat moet ik daar nou mee?’

Verder met het oude leven

Linda is 35 en net begonnen met de chemotherapie. De oncoloog heeft haar naar mij verwezen om te coachen. Als ik haar vraag wat ze zelf wil, haalt ze haar schouders op. Het is even stil en dan zegt ze: ‘Dat het zo snel mogelijk achter de rug is en ik weer door kan met mijn oude leven.’

De strijd aan

Toen ik bijna vier jaar geleden begon met het schrijven van mijn boek vroeg ik me af waarom patiënten zoals Linda doen wat ze doen. Linda ging meteen de strijd aan en om eerlijk te zijn is zij voor mij als zorgverlener het makkelijkst: weinig emoties (tenzij je door gaat vragen), ze doet alles wat je zegt, ze heeft een sterke discipline en gaat tot het gaatje. Maar is dit ook de meest gezonde manier om ziek te zijn?

Niet over nadenken

Vraag aan degene die op dit moment naast je zit of er een gezonde manier van ziek zijn bestaat en de schouders gaan omhoog. Daar ga je toch helemaal niet over nadenken als je niet ziek bent? Sterker nog, als je ziek wordt wil je daar, net als Linda, waarschijnlijk ook niet over nadenken, maar hoop je dat alles zo snel mogelijk achter de rug is zodat je door kan met je leven.

Goed voor jezelf zorgen

Iedereen kent wel een ‘Linda’ in zijn praktijk. Patiënten die proberen het iedereen naar de zin te maken. Linda is opgevoed met deze goede eigenschap en heeft het (onbewust) als kind van haar moeder overgenomen. Het werkt alleen niet goed als je ziek bent, want ziek zijn betekent vooral goed zorgen voor jezelf.

Op de rem

Als ik Linda vraag wat voor haar gezond ziek zijn betekent, komt er een stortvloed aan tranen. Ze heeft ze allemaal opgespaard tijdens de rollercoaster waar ze in zit. We trekken even aan de rem, zodat ze samen met mij een plan kan maken om zo gezond mogelijk ziek te zijn. Zonder zichzelf voorbij te rennen. Niet alleen denken, maar ook voelen. Wat wil je? Wat heb je nodig en van wie? Je eigen plan, niet van een ander, maar wel delen met de ander, zodat hij of zij weet wat er speelt en wat voor jou gezond ziek zijn betekent.

Leren lopen op je handen

Ik geef haar mijn boek mee als handvat, vol opdrachten om kleine stapjes te maken in dit proces. Als je leven op zijn kop wordt gezet door een ziekte, moet je in mijn optiek ‘leren lopen op je handen’. Dat gaat langzaam, je hebt er hulp bij nodig en je moet durven kijken vanuit een ander perspectief, je leven staat immers op zijn kop.