'Maar wat had ik hem nog graag een laatste sigaret aangeboden voor hij zijn ogen voorgoed sloot'

Dood ga ik toch al (de laatste sigaret)

Het huis van mijn vader. Terwijl ik binnenstap, hangt er door het hele huis een witte waas van rook. De muren zijn al lang niet meer wit, maar geel. Het is er warm en als in een reflex krijg je een hoestbui. De plukjes shag liggen rondom de sta-op stoel, zijn vaste plek in de woonkamer. Op meerdere plekjes van die stoel zitten brandgaatjes. Hij ziet het echter allemaal niet. Of heeft besloten het niet te willen zien.

Mijn vader van 87. Op zijn twaalfde begon hij met roken. Dit was tijdens de Tweede Wereldoorlog. Iedereen deed dat en de geallieerden deelden de sigaretten massaal uit tijdens de bevrijding. Dus dan was het goed en voor een jongen van 15 heel bijzonder. Toen hij in de jaren 70 voor het eerst via de tv hoorde dat roken slecht was voor je gezondheid, stopte hij er meteen mee. Hij heeft ze jarenlang niet meer aangeraakt. Tot mijn moeder ziek werd en hij de intensieve zorg voor haar op zich nam.

Het vergde veel van zijn lichaam en ook mentaal was het voor hem zwaar. De laatste twee jaar dat hij mantelzorger was, is hij weer begonnen met roken. Twee van zijn kinderen konden dat niet begrijpen. Wat bezielt hem om na al die jaren weer te gaan beginnen? Hij trok zich nergens iets van aan en genoot van zijn sigaretje.

Ook na de dood van mijn moeder. Het was één van de weinige dingen waar hij nog van kon genieten. Hij liet zich niet vermurwen door de vele discussies, sarcastische opmerkingen en het gemopper van zijn oudste kinderen, liet hij zich niet vermurwen. Hij was eigenwijs… Dat klopt!

Ik, zijn jongste kind, heb over zijn rookverslaving nooit gezeurd. Omdat ik door mijn werk in de zorg weet hoe belangrijk een uitlaatklep is voor een oververmoeide mantelzorger. Mijn vader was geestelijk en lichamelijk op na het overlijden van mijn moeder. Hij was klaar met het leven en genoot nog maar van weinig zaken, maar wel van zijn sigaret. 'Op mijn leeftijd stoppen, onzin! Dood ga ik toch al.' In het hospice mocht hij niet roken en naar buiten kon hij niet meer. Maar wat had ik hem nog graag een laatste sigaret aangeboden voor hij zijn ogen voorgoed sloot.