Ervaringsdeskundigen Annemieke en Alard helpen ouders van kinderen met anorexia: ‘Het is zo belangrijk dat je hoop houdt’

Wat begon met fanatiek crossfitten en interesse in gezonde voeding, veranderde bij de toen zestienjarige Fiene langzaam in een eetstoornis. Haar ouders Annemieke en Alard hadden, zoals veel lotgenoten, eerst niets in de gaten. ‘Totdat ze op schoolreis ging en haar beste vriendin daar zag hoe Fiene met eten en afvallen bezig was. Zij trok bij ons aan de bel, gelukkig’, vertelt Alard. ‘We zijn toen in gesprek gegaan met Fiene en hebben en maand zelf geprobeerd om dit op te lossen. Je denkt dan dat je goede stapjes maakt, maar we wisten nog niet hoe je kind onder invloed van de anorexia liegt en bedriegt. Na die maand werd ons duidelijk: dit gaat zo niet lukken’, zegt Annemieke.

Gemis in de zorg

Nog voordat ze bij de huisarts aanklopten, bezocht Annemieke het Leontienhuis in het dorp; een inloophuis waar mensen met een eetstoornis en hun naasten informatie en steun kunnen vinden. Oprichtster is wielrenner Leontien van Moorsel, die zelf ook een eetstoornis heeft overwonnen. ‘Het Leontienhuis is een warme, liefdevolle plek waar we heel veel geleerd hebben’, zegt Annemieke. Alard beaamt: ‘We waren enorm op zoek naar informatie, tips en trucs om met onze dochter en haar eetstoornis om te gaan. Ik was boos op de reguliere zorg, daar leer je echt onvoldoende over wat er nou precies gebeurt in het hoofd van een kind met anorexia. Bij het Leontienhuis zagen we de film "Interview met Mevrouw Anorexia": toen gingen onze ogen open, er vielen zoveel kwartjes.’

Liefdevol en consequent

De ouders van Fiene leerden vooral dat de eetstoornis als het ware een extra persoon is, náást het kind. ‘Je hebt je dochter, met daarnaast ineens iemand die niet zo prettig is. We hebben geleerd dat je daar ook niet prettig terug tegen hoeft te doen, consequent tegen moet zijn. En tegelijkertijd natuurlijk liefdevol naar je dochter’, zegt Alard. ‘Het motto van het Leontienhuis is: wees liefdevol maar consequent. Daar heb ik best mee geworsteld, want die eetstoornis pakt iedere ruimte die je geeft. Als ouder ben je als een soort behandelaar 24 uur per dag bezig met je kind, maar je krijgt simpelweg niet alles mee. Dat je dochter midden in de nacht een wekker zet om sit ups te doen, of dat ze ijskoude baden neemt om calorieën te verbranden, bijvoorbeeld. Ik liet haar eerst bepalen wat we aten, omdat ik al lang blij was met alle kleine beetjes die ze wél at’, vult Annemieke aan. ‘We moesten echt leren om de regie weer terug te pakken.’

Weg vol obstakels

Op het dieptepunt van haar ziekte leek een opname de enige overgebleven weg. ‘Fiene en wij kregen al vanaf het begin ondersteuning van een psychiater, kinderarts en diëtist. Ook kreeg Fiene psychomotorische therapie (PMT), op het terrein van een kliniek. Samen met haar heb ik, toen het echt heel slecht ging, bij die kliniek naar binnen gekeken en gezegd: “Jij zit hier volgende week ook. Dan ben je alle laatste beetjes vrijheid en regie kwijt, wil je dat echt?” Dat kwam binnen. Toen is het haar gelukt om een knop om te zetten en te kiezen voor herstel, voor een leven zonder anorexia. Dat is een omslagpunt in een eetstoornis, het begin van een lange weg vol obstakels waar ze goed uit is gekomen', zegt Alard. Annemieke: 'Fiene is hersteld, al zal eten misschien een zwakke plek blijven.

Plek van hoop

Hoewel hun dochter is hersteld, zijn Annemieke en Alard nog actief als ervaringsdeskundige vrijwilligers bij het Leontienhuis. Annemieke volgt er yogales, Alard verzorgt informatieavonden en beantwoordt hulpvragen van ouders. ‘Aan de ene kant is het emotioneel beladen om er nog zo vaak te zijn, maar ik vind het waardevol om iets terug te doen. Het Leontienhuis heeft ons zo goed gesteund. En daarbij komt: ik wil andere ouders helpen in de moeilijke processen die wij al achter de rug hebben’, zegt hij. Voor Annemieke is het een plek van hoop: ‘Het is zo belangrijk dat je als naasten hoop en vertrouwen blijft houden. Alleen als boegbeeld al is Leontien van Moorsel zelf een prachtig, inspirerend voorbeeld van hoe herstel mogelijk is.’