De verwachtingen en de realiteit van het werken op de OK

Werken als operatieassistent, dat klinkt voor veel mensen super enerverend. Alsof je elke dag in de wereld van ER verkeert… Nou, ik kan je uit de droom helpen. Veelal is het heel standaard wat we doen. Rechttoe, rechtaan en soms zelfs ‘een straatje’. Maar, je moet altijd scherp blijven. Klaar zijn voor het onverwachte en in de bereikbaarheidsdienst ben je helemaal op alles voorbereid.

Straatje?

Een ‘straatje’? Ik hoor het jullie denken, wat is DAT nou weer? De medische zorg hangt van afkortingen en vakjargon aan elkaar, ik weet het. Met een straatje bedoelen we dat dezelfde ingreep meerdere keren achter elkaar wordt ingepland. Dit is vaak gemakkelijk, omdat we dan niet een paar keer per dag, of meerdere keren per week dezelfde apparatuur de operatiekamer binnen moeten slepen. Denk bijvoorbeeld eens aan een artroscopie (kijkoperatie) van de knie, inmiddels geen gemeengoed meer (o.a. door de inzet van MRI onderzoeken), maar vroeger deden we zo’n 2x per week een straatje scopieën.

Verhuizer

Soms is er niet veel nodig en heb je aan een instrumentenset en alle steriele afdekdoeken genoeg. Voor andere ingrepen voel je je een veredelde verhuizer. Een mobiel röntgenapparaat (C-boog met beeldversterker), karren met implantaten, een kar met alle benodigdheden per specialisme (een laparoscopie kar, een vaat kar, een urologie kar… bedenk het maar), beensteunen, een hele andere operatietafel (schoudertafel of tractietafel), echt je kan het zo gek niet verzinnen of het staat ergens in een magazijn. En dan is er al ergonomisch gebundeld, door apparatuur die vaak tegelijk gebruikt wordt bij elkaar op één toren te zetten.

Planning

Als er efficiënt gepland wordt zijn we allemaal erg blij. Je moet je voorstellen dat het genoemde rijdend materieel niet alleen naar de OK gesleept wordt, maar ook binnen de OK op een specifieke plek moet staat. Als de opstelling volledig omgegooid moet worden zodat we eerst bijv. een rechter schouder scopie, dan een linker en vervolgens weer een rechter moeten doen zijn we telkens een paar minuten aan het ‘ombouwen’. Dit is natuurlijk zonde van de tijd. Gedurende de dag verlies je al gauw een kwartier tot een half uur aan ‘wissels’.

‘Het Onverwachte’

Goed, geen ER dus… Als je echter verwacht dat we tijdens de ‘gewone’ geplande ingrepen niet hoeven na te denken kom je bedrogen uit. Operatieassistenten zijn altijd klaar voor het onverwachte. In ons hoofd maken we altijd het ‘wat als’-stapje, om elke mogelijke complicatie vóór te zijn. Om te kunnen anticiperen op elke verandering die optreedt, of kan optreden moet je immers op het grootste rampscenario zijn voorbereid.

Gelukkig zijn die ‘wat als’- scenario’s in de meeste gevallen niet nodig en verloopt de ingreep via het geplande verloop. Toch is het juist zo leuk om klaar te staan voor het onverwachte. Daarin vinden wij ook tijdens de recht-toe-recht-an ingrepen onze afwisseling en uitdaging.

Spoed

Je denkt, als buitenstaander, vast dat spoed lijnrecht tegenover de voorspelbare ingrepen staat. Nou, ook in de categorie spoedingrepen zijn er operaties die zo vaak voorkomen dat ze we bijna kunnen dromen. En dat is maar goed ook, want in de regel komen we ’s nachts in de bereikbare dienst ons bed uit voor sectio’s, manuele placenta’s en fluxus post partum… Tegen de tijd dat de patiënt op OK is zijn we heus wel wakker, maar een goede dosis reflexen (iets op ‘je ruggenmerg’ doen) is ’s nachts echt wel welkom.