Claudia over bijgeloof op de OK: ‘Sommige dokters willen per se eerst de linkerhandschoen aangetrokken krijgen’

Zou er een psychologische keuring aan voorafgaan om medisch specialist te mogen worden? Met als vereiste dat er minstens één klein steekje moet loszitten voordat toelating plaatsvindt? Ik vraag het me wel eens af. Er zijn in elk geval genoeg bijzondere types te vinden. ‘Ik doe het al [x] jaar op deze manier!’ is een fameuze uitspraak van een paar licht-autistische dokters die ik ken. En… mocht je je aangevallen/aangesproken of onheus bejegend voelen, weet dan dat ik zelf flink last heb van OCD, dus ik mag het zeggen… ?

Geluiden

Ik ben ‘allergisch’ voor rommel en rondslingerende spullen, in ons ziekenhuis werkte voorheen een specialist die ‘allergisch’ was voor geluid. Als je daar tijdens lange ingrepen op de computer werkte,  kon hij gerust klagen over het geluid dat je typende vingers maakten… Praten was helemaal uit den boze en de radio moest praktisch altijd op klassieke muziek worden afgestemd. Afhankelijk van het type ingreep (ingewikkeld of niet) had deze specialist een collectie cd’s bij zich. De anesthesiemedewerker was bijkans dj erbij!

Toppunt

Het toppunt vond ik echter dat deze beste man afgeleid werd door het ‘fluiten’ van de overdruk die door de kier tussen de deuren en de vloer verdween. Bij heel ingewikkelde ingrepen kreeg de omloop regelmatig het verzoek om met (disposable) dekens de kier af te dichten. Anders kon de specialist zich niet concentreren. Wij gewone stervelingen hoorden het ‘fluiten’ niet eens.

Oververhit

Deze man had wel meer ticjes. Er werd bij zijn specialisme vaak lang en zittend gewerkt, waardoor hij het altijd koud had. Zelfs met loodschort aan – HOE DAN? vraag ik me af… Ik sterf het altijd af van de hitte. Maar goed, de temperatuur kon destijds nog handmatig ingesteld worden en ging bij die dokter regelmatig (geheel onvrijwillig) naar de 24 à 25 graden… Buiten het feit dat je als medewerker zo ongeveer aan het infuus kon omdat je teveel vocht verloor, is het bacterie-technisch gezien ook onwenselijk om het dusdanig warm te maken op OK. Gelukkig zijn de luchtvochtigheid en temperatuur tegenwoordig gereguleerd.

Dubbele kleding

De reden dat ik het altijd zo warm heb op OK, is dat je in een synthetisch pak gekleed bent. Bijna volledig bedekt door muts, mondmasker, spatbril. Plus natuurlijk steriele handschoenen en een tweede laag kleding: de steriele jas. De instrumenterende trekt altijd als eerste deze steriele kledij aan, dekt de tafels met instrumenten op en helpt dan de andere teamleden ‘in de jas’.

Aankleedritueel

Ook hier zijn dokter-specifieke rituelen te herkennen. Sommige dokters staan erop om de linkerhandschoen eerst aangetrokken te krijgen… Bijgeloof? Ze beweren dat de minder dominante hand smaller is en daardoor gemakkelijker in de handschoen glijdt. Euh… ja. Ik zeg maar zo: ‘Ik zeg niks.’

Hand schudden

Ik hoorde van een ex-collega dat hij een arts kent die het kaartje van de steriele jas in de hand van de instrumenterende smakt en die persoon tegelijkertijd de hand schudt (altijd, ook al kennen ze elkaar). Als het niet hard genoeg ging, doet hij het nogmaals.

Overbodige handelingen

Bij een specifieke vaatoperatie in de hals zijn er specialisten die een extra assistent aan tafel willen (normaliter sta je met drie personen steriel). Deze extra assistent (we proberen zo vaak mogelijk een coassistent in te schakelen) is nodig om de wond aan de bovenkant met een speciaal carotishaakje open te houden en een belangrijke zenuw (de nervus hypoglossus) te beschermen. Die assistent ziet niets van het  wondgebied en staart tijdens praktisch de hele ingreep voor zich uit. Er zijn geen andere taken, want de eerste assisterende doet het ‘gewone’ werk.

Doelloos staren

Op momenten dat de haak erg nodig is (wanneer er bovenin dat gebied wordt geopereerd) staat de eerste assistent praktisch niets te doen, omdat er te weinig ruimte in het operatiegebied is voor zoveel handen. Tijdens alle andere momenten is de eerste assisterende druk bezig en staat de persoon ‘aan de haak’ niets te doen. Toch start dr. X NIET met dit type ingreep als er niemand ‘voor het haakje’ aanwezig is. Voor de volledigheid. Er zijn gevallen waarin de anatomie zo bijzonder is dat andere dokters er een tweede assistent bij laten roepen, maar zij ‘durven’ wel van start zonder deze persoon op de kamer, aan tafel, met haak in de hand.

Misschien begrijp je inmiddels beter waarom ik me aan het begin afvroeg of er een psychologische test vooraf gaat aan het worden van medisch specialist…

Heb jij ook collega’s met dit soort bijzondere gewoontes?