‘Is de oorlog opnieuw uitgebroken?’ – Wat de hamsterwoede deed met de cliënt van Broeder Sjuul

Ik zit aan het bed van mijn tachtigjarige cliënt met dementie. Samen kijken we wat televisie. Het gebeurt vaker dat ik samen met mijn cliënten naar programma’s kijk. De aanvraag was vrij duidelijk: mannelijke zorgvrager met chronisch hartfalen en dementie in fase twee en een longontsteking. Ik heb een oppasdienst, wat betekent dat ik de normale zorg moet leveren en bij hem moet blijven en op moet passen dat er niets met de cliënt gebeurt.

Hamsterwoede

Ongeveer vier uur geleden kreeg mijn cliënt medicatie tegen de pijn en de benauwdheid. De huisarts heeft ter overbrugging vijf ampullen morfine en zeven ampullen dormicum achtergelaten. Veel te veel natuurlijk. Maar goed, better safe than sorry, zullen we maar zeggen. We kijken naar het nieuws en zien de beelden van de hamsterende mensen die vanwege het nieuwe coronavirus toiletpapier zijn gaan kopen bij het leven.

Virus

De beelden zijn nogal beangstigend. Mijn cliënt vraagt zacht: ‘Is de oorlog opnieuw uitgebroken?’ Ik draai mijn hoofd en bedenk me dat hij de Tweede Wereldoorlog heel bewust heeft meegemaakt. Ik probeer hem uit te leggen dat de mensen bang zijn voor een virus wat de afgelopen weken in een razend tempo om zich heen is gaan slaan. Maar de oorlog krijg ik niet meer uit zijn hoofd gepraat.

Nog niet moe?

Het is inmiddels donker als ik vraag of hij nog niet moe is. Zijn ogen staan glazig en antwoord krijg ik niet één twee drie, dus ik herhaal mijn vraag. Op dat moment lijkt hij door de bliksem getroffen te zijn. Wild om zich heenslaand begint hij met roepen: ‘De moffen. Ze komen, de moffen! Verstop je fiets, barricadeer de deuren, bescherm vrouw en kinderen!’

Ampullen aanspreken

Ik sta met mijn mond vol tanden en probeer hem tot rust te manen. Hij haalt uit. Dat er in iemand die zo verzwakt is nog zo’n kracht kan zitten. De afdruk van zijn hand is na afloop duidelijk zichtbaar. Ik krijg geen rust meer in hem. De paniek is te groot en ik besluit die ampullen aan te spreken en meneer een dosis te geven, zodat hij zal gaan slapen.

Droom

Na twee keer misgeprikt te hebben, omdat in een spartelende man met geen goed fatsoen te prikken valt, kies ik er na overleg met de HAP (huisartsenpost) voor om de dormicum met de kleinste naald die ik kan vinden loodrecht in zijn romp te injecteren. Het werkt. Een minuut of dertig later ligt hij met een uitgestreken gezicht in zijn droom te zingen.

Broze oude dame

De volgende dag leg ik zijn echtgenote, die lag te slapen toen het gebeurde, uit wat er aan de hand was. Op haar aandringen laat ik mijn cliënt wakker worden, waarna de situatie van de vorige avond zich herhaalt. Dit keer vang ik de klap niet op, maar zijn vrouw, een broze oude dame.

Laten slapen

Ik leg uit dat het verstandiger is om haar man in slaap te laten blijven. Het lijkt erop dat hij een delier aan het ontwikkelen is. Voor de laatste maal trek ik een ampul op en geef de injectie via de vlindernaald die ik vannacht al geplaatst heb. Na vijf minuten valt mijn cliënt weer weg en zit mijn dienst erop.

Derde wereldoorlog

Dat de beelden van hamsterende Nederlanders zoveel teweeg kunnen brengen bij mijn cliënt… Hij was ervan overtuigd dat de derde wereldoorlog uitgebroken was. Niet veel later is de cliënt in het bijzijn van al zijn kinderen en echtgenoot ingeslapen.