Blogger Mariët - Uitgewist geheugen, onoverwinnelijke gevoelens

Ik leerde hem kennen als Joost*, de partner van mevrouw. B*.

Mevrouw B heeft dementie en woont in een verpleeghuis in de woning waar ik toen als verzorgende werkte. Automatisch kwam ik dan Joost tegen wanneer ik aan het werk was, want Joost kwam dagelijks zijn vrouw bezoeken. Kort nadat mw. in de woning kwam wonen, kwam hij zelfs meerdere keren per dag. Vanaf de eerste keer dat we elkaar ontmoeten, kreeg hij een speciaal plekje in mijn hart. Het was een man die alles er voor over had om zijn vrouw te laten genieten.

En geloof me dat was zeker in het begin, een heel werk en absoluut niet eenvoudig. Mevrouw was namelijk erg boos, onrustig en agressief en wilde maar één ding; WEG! Weg uit het verpleeghuis, met haar man mee naar buiten of met wie dan ook, als ze maar naar buiten kon.

Het lukte hem meestal wel om haar te kalmeren wanneer hij er was en nam haar ook wel eens mee naar buiten. Ze konden toen allebei nog lopen. Later ging dat niet meer omdat Joost* slecht ter been werd, maar dan zaten ze bijvoorbeeld een wijntje te drinken op haar kamer.

Het komen naar de woning was het probleem niet, het weggaan dat was een ware toer. Dan wilde ze vanzelfsprekend altijd mee.

Het was een spel van afleiden en verleiden waarbij de medewerkers van de woning ingeschakeld werden zodat hij weg kon glippen. Dat was niet eenvoudig, niet voor de medewerkers maar toch zeker ook niet voor hem.

Maar hij deed het, en doorstond alles dapper. Hij bleef haar bezoeken en elke keer probeerde hij 'dingen' uit. Zo vertelde hij op een keer tegen zijn vrouw dat hij weg moest want hij ging eten. Zij snapte dan natuurlijk niet waarom zij dan niet meekon, dan vervolgde hij een beetje op geheimzinnige toon; ik moet naar de mannenafdeling, en daar mag jij natuurlijk niet komen! En het werkte, ze accepteerde het en hij kon rustig de woning verlaten. Hij wist namelijk dat ze verpleegkundige was geweest en in een ziekenhuis heeft gewerkt waar de mannen en vrouwen apart verpleegd werden. Dus gaan eten bij de mannen op de mannenafdeling was bekend voor haar en daarom accepteerde ze die uitleg!

Ik had diep respect voor hem. Hij had volledig geaccepteerd dat zijn vrouw dementie had en ging daar op een manier mee om waar ik alleen maar heel veel bewondering voor had. Hij 'verzon' zelf steeds manieren om haar te plezieren, of te laten lachen zonder dat hij verwachte er iets voor terug te krijgen. Haar glimlach, haar rustige blijven zitten of haar friemelen met haar handen over de tafel of aan haar kleding, haar snoepen van de meegebrachte chocola, daar genoot hij van. Hij was zelf ook al dik in de 80 en kreeg een hersenbloeding, waardoor zijn spraak minder werd en hij halfzijdig verlamd werd. Toen hij daar in zoverre van herstelde dat hij weer op bezoek kon komen, kwam hij, in een elektrische rolstoel, gewoon een poosje bij haar zitten. Hij nam duplo blokjes voor haar mee en bouwde samen de vreemdste bouwsel, en soms zat hij alleen maar een beetje te dutten, met zijn hand in de hare.

Zijn vrouw was ook al langere tijd niet meer mobiel, praten deed ze zelden meer, af en toe een woordje, maar lief naar hem lachen dat deed ze wel. Het gaf niet dat ze hem niet herkende, hij herkende haar! Hij wist toch wie ze was? En dat was wat voor hem telde!

Joost en zijn vrouw leerden elkaar kennen nadat ze zelf allebei een relatie achter de rug hadden, en ze niet meer de leeftijd hadden om kinderen te kunnen krijgen. Zij heeft dat best gemist en ze deed veel voor kinderen van een ander en ook als verpleegkundige heeft ze voor veel kinderen gezorgd.

Toen Joost op een dag in zijn elektrische stoel langs de kraampjes van een braderie reed, bedacht hij zich geen moment toen hij het 'kind' zag. De dag dat hij er de woning mee opgereden kwam, had ik het geluk om getuige te zijn van een wonderschoon moment. Hij had op zijn schoot een prachtige levensecht lijkende 'meisjespop'! Hij reed in zijn rolstoel zo dicht mogelijk naar haar toe, hij tilde de pop op, plaatste haar op de schoot van zijn vrouw en zei, met tranen in zijn ogen: 'Kijk eens, hier heb je onze dochter!' Zijn vrouw straalde van oor tot oor, ze vond het 'kind' geweldig en schonk Joost de meest liefdevolle glimlach toe, die we al lang niet meer bij haar hadden gezien.

Ik stond het vredige tafereel met een brok in de keel te bewonderen en kon niet verhinderen dat de tranen me over de wangen rolden. Ik had nog nooit zo’n toewijding, zo’n diepe liefde gezien tussen twee mensen waarbij de dementie het geheugen, het weten en kennen volledig had uitgewist, maar waarbij het gevoel, de ziel en het hart onoverwinnelijk bleken te zijn.

*Joost en mevrouw B zijn gefingeerde namen.