‘Afwijzende ouders geven hun kinderen het gevoel dat ze tot last zijn’

Deel 4 - Afwijzende ouders

Afwijzende ouders gedragen zich afwijzend naar de kinderen en naar het gezin. Het is alsof ze een muur om zich heen hebben. Ze genieten niet van emotionele intimiteit en willen liever niet gestoord worden door hun kinderen. Iets ondernemen met het kind of het gezin zit er niet in, dan vinden ze dat er een te groot beroep op ze wordt gedaan.

De kinderen van deze ouders hebben het gevoel dat hun ouder het helemaal prima zou vinden als hij/zij zou verdwijnen. Deze ouders laten met hun houding en met hun woorden de kinderen weten dat ze met rust gelaten willen worden. Ze wijzen pogingen van affectie af, zoals knuffels of lieve woorden. Ze verzinnen vaak excuses waarom ze niet mee kunnen op een gezinsuitje of activiteit en wanneer ze wél aanwezig zijn, lijken ze er niet van te kunnen genieten. Alsof ze liever elders waren. Echte verbondenheid blijft uit. Zo ook gesprekken die emotioneel confronterend kunnen zijn. Wanneer ze zich in het nauw gedreven voelen kunnen ze boos worden. Daarnaast zijn het vaak bestraffende ouders.

Voorbeeld van een cliënt: 

“Als ik bij mijn moeder op bezoek ga, lijkt ze nooit blij om mij te zien. Meestal opent ze de deur en doet ze een stap naar achteren om mij binnen te laten, zodat ze me geen knuffel hoeft te geven. Ze bekijkt me van top tot teen en heeft dan iets te zeggen over wat ik aanheb of hoe ik eruitzie. Als ik voorstel om samen iets leuks te gaan doen, zegt ze dat ik te afhankelijk van haar ben en als ik bel, geeft mijn moeder de telefoon aan mijn vader, zodat ik met hem kan praten.” 

Afwijzende ouders hebben ook een afwijzende lichaamstaal en houding, zoals het vermijden van oogcontact of een lege of vijandige blik. Zij geven hiermee het signaal af om bij ze uit de buurt te blijven. Thuis zijn zij de dominante ouder en de andere gezinsleden hebben zich aan te passen. Deze voelen instinctief aan dat het raadzaam is om deze ouder niet boos te maken. Er is weinig tolerantie voor andermans behoeften en hun interactie lijkt vaak op een bevel. Zij hebben geen emotionele warmte voor hun kinderen.

Het spreekt voor zich dat deze ouders emotioneel onvolwassen zijn. Als ze enige mate van zelfreflectie en zelfbewustzijn zouden hebben gehad, hadden ze kunnen concluderen dat een leven zonder kinderen wellicht het beste zou zijn (geweest). Als kind van een afwijzende ouder ben je ‘de sjaak’ en het mikpunt van al het ongenoegen dat een ouder ervaart. Deze ouders zijn niet in staat om een veilige haven te creëren en de verantwoordelijkheden te dragen die bij het ouderschap horen die meer vergen dan de materiële voorzieningen.

Een ouder die telkens deze boodschap zendt, leert zijn/haar kind niet welkom te zijn. Alsof je je moet verontschuldigen voor je bestaan! Dit is uitermate ongezond. Afwijzende ouders geven hun kinderen het gevoel dat ze tot last zijn, dat ze irritant zijn. Hierdoor reageert het ene kind afsluitend en geeft gauw op wat het wil, terwijl het andere kind juist klaagt en drammerig wordt in een poging tot aandacht krijgen. Opgroeien met de basisovertuiging dat je niet welkom bent en dat je een last bent, beïnvloedt hoe jij jouw plek in de wereld ziet en neemt.

Met deze blog is het vierluik “emotioneel onvolwassen ouders” tot een einde gekomen.