Schrijnende docu over de crisis in de ouderenzorg: ‘Geen plek voor ouderen’ van Zembla

Verpleeghuizen en ziekenhuizen zitten vaak vol en ook de thuiszorg heeft niet altijd plaats. Wat moeten huisartsen dan met ouderen die écht niet meer thuis kunnen wonen? Over die crisis in de zorg ging afgelopen week de indrukwekkende aflevering van onderzoeksprogramma Zembla. Dit is wat ik ervan opstak:

1) Geen indicatie? Geen verpleeghuis

‘Henk?’ Mevrouw Hagen stopt met haar rollator voor een hoge afstap in haar huis. Echtgenoot Henk, die zelf ook niet meer goed ter been is, komt aangesneld om haar er zo goed en zo kwaad als het gaat vanaf te helpen. Onlangs lag mevrouw Hagen drie weken in het ziekenhuis vanwege vocht achter haar longen. Verhuizen naar een verpleeghuis, was het advies van de arts. Daar had ze echter een zorgindicatie voor nodig en die had ze nog niet. Daarom moest ze weer terug naar huis, waar meneer Hagen haar probeert te verzorgen.

2) De druk op huisartsen wordt steeds groter

Verzorgingshuizen zijn afgebroken: een bezuinigingsmaatregel. De verpleeghuizen kom je echter niet zomaar in. Ten eerste is daar dus een speciale indicatie voor nodig en ten tweede zitten die overvol.  ‘Het lijkt wel alsof iedereen “nee” kan zeggen, behalve de huisarts,’ zegt Idris Brouwer, die zelf huisarts is en regelmatig met de rug tegen de muur staat. Soms hangt hij uren aan de telefoon om zijn patiënt op de juiste plek terecht te krijgen. Dat geeft veel druk. ‘Als dit zo doorgaat, ga ik wat anders doen.’

3) Langer-thuisblijfbeleid werkt niet altijd

Het is regeringsbeleid om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Daarvoor zijn allerlei interventies bedacht. Zo krijgen veel ouderen een alarm, zodat ze de wijkverpleging in kunnen schakelen in geval van nood. In de aflevering komt een oudere met dementie aan het woord. Hij krijgt de maximale thuiszorg en heeft zo’n alarm. Hij beseft echter niet dat hij het alarm moet gebruiken bij een val. Dit had tot gevolg dat hij uren op de grond heeft gelegen voordat hij gevonden werd. Thuis wonen is voor hem niet meer verantwoord, maar er is geen plaats in het verpleeghuis.

4) Thuisblijven kan ook keuze van ouderen zelf zijn

Ouderen zelf blijven het liefst zo lang mogelijk thuis wonen. Meneer Hagen is zo’n oudere, maar nu de gezondheid van zijn vrouw zo is achteruitgegaan, bestaat de kans dat het stel in de toekomst naar een verpleeghuis moet. In deze aflevering zien we dus dat niet alleen de regering erop aandringt dat ouderen langer thuis blijven wonen, maar dat veel ouderen dat zelf ook willen.

5) ‘Terug naar vroeger is niet de oplossing voor morgen’

Volgens Hugo de Jonge, Minister van Volksgezondheid, is het waarschijnlijk achterhaald om het verzorgingshuis van voorheen weer tot leven te roepen. Hij heeft het over ‘nieuwe vormen van zorg’, waarin geïnvesteerd moet worden. Uit de aflevering wordt nog niet concreet duidelijk welke nieuwe vormen dat dan zijn. Daarom roept huisarts Bart Meijman op tot concreet beleid vanuit de overheid: ‘Je kunt wel roepen dat je allemaal leuke hofjes voor ouderen gaat maken, maar wie gaat dat doen?’

Deze aflevering terugkijken? Dat kan via deze link. De herhaling is te zien op donderdag 20 februari om 10.10 op NPO 2.

Veel problemen, weinig oplossingen. Toch is deze aflevering denk ik heel nuttig, omdat het inzicht geeft in de dilemma’s die er spelen. Wat zou volgens jouw de beste oplossing zijn? Laat het me weten in een reactie.