'Over vrouwenrechten worden ook vaak grappen gemaakt'

Vandaag (8 maart) is het internationale vrouwendag.

Over vrouwenrechten worden ook vaak grappen gemaakt. 'Het enige recht van een vrouw is het aanrecht.' Ik kan er zelf wel om lachen, omdat ik mezelf niet in een dergelijke positie bevind, maar op deze wereld is het helaas voor veel vrouwen nog wel zo.

Het thema over het ontstaan van de die rolverdeling vind ik niet zo interessant. Wat ik wel interessant vind, is wat wij als mannen en vrouwen hier in de toekomst aan gaan veranderen. En om iets in de toekomst te bereiken, kun je de geleerde lessen uit de geschiedenis meenemen. De punten in de geschiedenis die wel een revolutie in de rol van de vrouwenrechten speelden zijn interessant. Waarom is het beter geworden en hoe hebben ze dat voor elkaar gekregen? Die vrouwen ben ik op tot op de dag van vandaag nog dankbaar.

Afgelopen najaar las ik in het Veenkoloniaal museum over de kapiteinsvrouwen en hoe zij de mode en andere gebruiken uit de wereld meebrachten naar de regio. Ze hielpen met hun rijkdom andere vrouwen aan werk en een betere positie in de maatschappij. Dat had invloed en ik begon dat te vergelijken met een soort influencers. Zij hadden aanzien en konden iets doen voor andere vrouwen.

In mijn optiek is er altijd een mogelijkheid om een andere vrouw te helpen. Een luisterend oor kan al zoveel steun geven. Elke vrouw die tijd en aandacht geeft aan dit onderwerp verdient onze steun. Daarom deel ik graag het bestaan van het volgende boek en de bijbehorende tentoonstelling met jullie. En ik hoop dat jullie dat ook willen delen.

Eind vorig jaar kwam het boek: Vraauwlu uit. Dat heb ik op mijn nog te lezen lijstje gezet. Vandaag bracht ik een bezoek aan de bijbehorende tentoonstelling in het museum aan de A (in Groningen).

Wat mij vooral interesseerde, was dat, naast de alom bekende Aletta Jacobs (geboren in Sappemeer), ook haar grote zus genoemd werd. Charlotte was de tweede afgestudeerde vrouw in Nederland. Graag deel ik wat weetjes die ik zelf heb gevonden over de eerste vrouwelijk apotheker in Nederland.

Zij was de eerste vrouwelijke apotheker in Nederland. In het begin werden alleen mannen toegelaten en na een wetswijziging in 1968 kwam daar verandering in. Met steun van haar vader werd ze student en deed later examen als hulpapotheker. Een tijd lang was zij tweede apotheker in het Algemeen Ziekenhuis in Utrecht en vervolgens kwam ze in dienst bij een apotheker in Batavia, wat we nu Jakarta noemen. Rond 1887 opende zij haar eigen apotheek, met voornamelijk vrouwelijke assistenten. Haar jongere zus Aletta heeft, na het plaatsen van advertenties in het Pharmaceutisch Weekblad, gezorgd voor de selectie.

Charlotte was, net als haar zusje, actief voor de vrouwenbeweging. Zo kwam er mede door haar meer steun voor vrouwen die wilde leren, met uiteindelijk ook het Charlotte Jacobs studiefonds.

Weet je meer over Charlotte? Dan hoop ik dat je contact op neemt en me mailt. Ik vind het interessant om meer te lezen.

Museum aan de A is de opvolger van het Noorderlijk scheepvaart museum. Het is een museum van, door en over de Groninger. De oorspronkelijke collectie was niet te zien. In het museum kwamen diverse onderwerpen over Groningen aan bod. Zoals ook de aardbevingsproblematiek. De pijn van de Groningers die in de steek gelaten worden, is voelbaar als je de foto’s bekijkt. Bommen Berend, waarbij ik nog steeds niet begrijp dat het niet naar de held is vernoemd in plaats van naar de vijand. En de tentoonstelling Vraauwlu, die staat hieronder beschreven. Het is altijd weer heerlijk om in ‘de stad’ te zijn. 

Hieronder meer info over het boek en de tentoonstelling Vraauwlu. Genoeg inspiratie om ons in te verdiepen. Maar ik hoop vooral dat we elkaar kunnen inspireren. Laat zien wat je kunt bereiken. Wees niet bang om een andere mening te hebben. Heb respect voor elkaar als mens.

Tentoonstelling

Maak kennis met meer dan 25 Groninger vrouwen van vroeger en nu. Vrouwen van wie je misschien nog nooit gehoord hebt. Maar stuk voor stuk Groningers die je wíl kennen.Vraauwlu is samengesteld door gastconservator Annet van der Meer en is geïnspireerd op het gelijknamige boek van Iris van den Brand en Sanne Meijer (Uitgeverij Passage, 2022).

Vraauwlu

In de tentoonstelling maakt de bezoeker kennis met 25 vrouwen. Wat deze vrouwen bindt? Ze woonden of werkten allemaal in de provincie Groningen. En ze zijn hun eigen weg gegaan. Denk aan Betsy Bakker-Nort: in 1922 een van de eerste vrouwelijke parlementsleden in de Tweede Kamer. Of aan de machtige en rijke Beetke Aylkema van Rasquert uit Leek. Die in de 16e eeuw aan het hoofd stond van een groot familiebedrijf. En bekend stond om haar hebzucht. Dan is er Hennah Buyne. Als kind verhuist ze met haar ouders vanuit Suriname naar Groningen. In 1983 wordt ze de eerste zwarte vrouwelijke rechter van Nederland. En in het 18e-eeuwse Parijs streed Etta Palm uit de Poelestraat in Groningen hartstochtelijk voor de emancipatie van de vrouw. En de zogenaamde ‘Sigarenmeisjes’ van de sigarenfabriek in Nieuwe Pekela mogen we ook niet vergeten. Zij organiseerden in 1969 de allereerste Nederlandse vrouwenstaking voor gelijke beloning.

Vrouw in Groningen

Gelijkwaardigheid tussen Groningers (v/m/x) is niet vanzelfsprekend, ook niet anno 2023. In vijf korte hedendaagse videoportretten zijn Groninger vrouwen aan het woord over hun leven en werk. Zo vertellen Hermke Rijpkema en Margriet ter Steege over vrouwencafé en -boekhandel Dikke Trui in de jaren 70. Willemijn Ahlers deelt haar ervaringen over haar werk bij de politie als transvrouw. Ook komt Jolanda Oest van Bloedserieus Midden-Groningen aan het woord, een stichting tegen menstruatie armoede. Het zijn portretten over de vrijheid om jezelf te zijn, gelijke kansen en volwaardig deel uitmaken van de samenleving. Hoe laten deze vrouwen hun stem horen?

Door een andere bril

Vraauwlu – Groningers die je wil kennen is geen compleet overzicht van alle Groninger vrouwen die de moeite waard zijn om te leren kennen. In tegendeel. Het is een uitnodiging om je verder in de geschiedenis te verdiepen. En er met een andere bril naar te kijken.

Het boek: Vraauwlu Groninger vrouwen in de geschiedenis

In de geschiedschrijving is de rol van vrouwen altijd onderbelicht gebleven. Maar het tij is gelukkig langzaam aan het keren. Dit boek zet Groninger vrouwen op het voetstuk dat ze verdienen. Het gaat om vrouwen die pionierden in de muziek, de wetenschap, de kunst, de politiek of het activisme – en niet zonder uitdagingen.

Deze geschiedenis wordt levendig gepresenteerd: wandel- en fietsroutes voeren de lezers langs locaties die een belangrijke rol speelden in het leven van Groninger vrouwen. Dit boek is bedoeld voor een zo breed mogelijk publiek: voor vrouwen en mannen, voor jong en oud, voor kenners, maar dus ook voor iedereen die geïnteresseerd is.

Iris van den Brand (1994) en Sanne Meijer (1993) zijn jonge historici. Ze publiceerden al eerder artikelen en brochures over historische onderwerpen. De publicatie van dit boek gaat vergezeld met diverse lezingen. Vanaf februari 2023 wordt Vraauwlu ook een tentoonstelling in het Museum aan de A... Johanna Ader-Appels, Hennah Buyne, Betsy Bakker-Nort, Julia Culp, Winie Evers-Dijkhuizen, Line Huizenga-Onnekes, Albarta ten Oever, Etta Palm, Cato Pekelharing-Doijer, Annette Versluys-Poelman, Aletta Jacobs en heel veel meer.

Bronnen: uitgeverijpassage, museumaandea, wikipedia